مهشید گودرزیان/پریشهر
دوپامین یکجور انتقال دهنده شیمیایی است که به هورمون شادی معروف است.وقتی شماکاری انجام میدهیدیاحرفی میزنید که بابتش کف و سوت دریافت میکنید،طبیعی است که کیفور میشوید و این احساس کیفور بودن رامدیون ترشح دوپامین هستید.این حال تا وقتی سطح دوپامین بالاست ادامه دارد ولی به محض آغاز افت سطح دوپامین در بدن،احساس نیاز به کف و سوت خونتان بالا میرود و راحت ترین کار برای مغز به منظور جبران سریع این کمبود، آن است که همان عملی را تکرار کند که بابتش قبلاً پاداش دریافت کرده است.
این بازی دوپامین با شما آنقدر تکرار میشود تابعداز مدتی به خود می آیید و می بینید چنان در دام این هورمون گرفتار آمده اید که در واقع اوست که دارد به اعمال و گفتار و نوشتار شما جهت می دهد.یعنی اتوماتیک وار کارهایی می کنیدیاچیزهایی می گویید و می نویسید که تحسین و تشویق دیگران را در پی داشته باشد و از این طریق سطح دوپامین خونتان را بالا نگه می دارید.این پدیده در جهان مجازی به طور خاص و در اینستاگرام به طور اخص کاملاً هویداست.
در دنیای رسانه که مستقیماً با افکار عمومی و لایه های متنوع اجتماع سر و کار دارد،خطر گیر افتادن در “تله دوپامین” بسیار محتمل است.آن هم وقتی است که در پی انعکاس و توجه به نوعی خاص از رخدادها،به کرات لایک و کامنت احسنت و مرحبا دریافت میکنید و بعد از مدتی باورتان می شود که نوشتن هر چیزی از آن جنس، عین حق گویی است.اما حقیقت کمی تلخ ماجرااین است که خیلی وقت ها(بی آنکه احتمالاً حتی خودمان آگاه باشیم)این دوپامین است که دارد برایمان تصمیم می گیرد. ما پناه می بریم به انتشار آن جنس از رویدادهایی که مغزمان از قبل و به تجربه دریافته است که لایک خورشان بالاست.
خبر انتقادی استقرار تجهیزات کامپیوتری در شورای شهر گرگان درست از همین جنس است.شورای شهر گرگان دویست و سی میلیون تومان هزینه کرده و نُه سیستم به روز کامپیوتری در شورا مستقر کرده است. اولاً: چرا نباید می کرد؟ ثانیاً گیریم که گفته باشند صرفاً برای اعلام رأی این کار را کرده اند. آیا این که اعضای فعلی توانایی و دانش بهره گیری از این سیستمها را ندارند چیزی از ضرورت تجهیز شوراها به تجهیزات به روز کم می کند؟ اگر خرید این سیستم ها بر اساس ضوابط و پس از طی شدن روند قانونی استعلام قیمت ها و از مسیر شفاف مالی صورت گرفته،اشکالش کجاست؟ اصلاً همین که با استقرار تجهیزات، مسیر جدیدی برای مطالبه شفافیت آرا در تصویب طرح و لوایح شورا هموار می شود بد است؟
این که سر تا پای مملکت را فساد و رانت برداشته که خوب برداشته… و این که تحسین و توجه قاطبه جامعه به این دست اخبار که نشانی از افشای تخلف در خود داشته باشد، زیاد است که خوب هست… ولی ربطش به ضرورت استقرار تجهیزات چیست؟ اتفاقاً #بیت_المال مال همین جاهاست دیگر!
حالا نتیجه انعکاس آن رویداد با آن رویکرد و با آن ادبیات چه شد؟ جمع کردن و بردن سیستمهای خریداری شده از بیت المال به پستو… به جایی که حالا نمی دانیم کجاست!! حالا بیفتیم دنبال شورای شهر که توضیح دهد چرا خرید؟ چرا جمع کرد؟
کجا برد؟ چرا برد؟
در عرصه رسانه آن لحظه که اسیر دوپامین شدیم فاتحه مان خوانده است.این هورمون ناقلا قبل از این که مغز اجازه تحلیل و تعمیق بهمان بدهد تا پرسش درست را بیابد، کار خودش را کرده و تیر از چله رها شده…