۲۶ شهریور ۱۴۰۳
حسین ضمیری _ در مواجهه با عنوان روز شهرها، قبل از آنکه به چیستی شهر بپردازیم، می بایست به کیستی شهروندان پرداخت.
در واقع یک شهر با حضور شهروندان متعهد و آگاه متولد می‌شود، رشد می‌کند و به بالندگی می‌رسد.
شهروندی که در کیستی خود هنوز گیر کرده است، نمی‌تواند به چیستی یک شهر برسد.
هویت یک شهر را شهروندان آن می سازند. صد البته جغرافیای شهر و تاریخ تحولات گذشته تا کنون آن منطقه، تکه هایی جدانشدنی از این پازل هستند.
انسان و شهر نسبت به هم خدمات متقابلی دارند. شاید در دوره های سُنت، شهروندان فقط و فقط به دنبال مکانی برای زیستن بودند ولی با پیشرفت علم در مدخل های اجتماعی و حضور متفکرین در حوزه های گوناگون انسانی، این مکان ها نیازمند یک هویت متکثر و مداوم شدند.
خرده فرهنگ های حاضر در شهر خانه ها، کوچه ها، خیابان ها و تمامی اماکن عمومی و خصوصی را دستخوش تحول کردند. تبادل فرهنگ ها، تحولی عظیم را ایجاد کرد. نگرشی روشن برای پاسخ به سوالاتی که باید از خویشتنِ جمعی پرسید. خویشتنی منعطف که بستری برای آمد و رفت تفکر و مدنیت شد.
…. هر چه این نوع پرسمان ها بیشتر شد، عِرقِ هویتی شهروندان نیز نسبت به تمامی پارامترهای شهرنشینی، افزایش یافت. تا آنجا که یکایک آحاد جامعه،حقوق دیگری را حقوق خود دانسته و بنا به قوانینی ننوشته – اما اجرایی – برای هویت بخشی بیشتر به همگان و به ویژه به خود ، رسالت خود را به انجام می رسانند.
یکی از کارکردهایی که در این میانه، به ظهور و بروز می رسد، اعلام روزی به عنوان روز شهر است.
در گرامیداشت روز شهر ، ساکنان آن هم به خود و هم به مسافران و گردشگران حاضر در آن روز؛ یک موضوع مهم را یادآوری می کنند: ما دارای هویتی هستیم که به آن افتخار می کنیم.
شهروندان در روز شهر، تکامل رویدادهای تاریخی را در بستری به نام جغرافیای شهری گرامی می دارند.
روز شهر، آینه ای تمام قد برای همه ی شهروندان آن است که عملکرد خود را نسبت به تمامی مسائل شهری ببینند. آن ها باید هوشمندانه ، دِین خود را نسبت به هویت بخشی شهر ادا کنند.
این دِین می تواند، انتخابی صحیح و دقیق در حوزه ی شورای شهر و شهردار منتخب باشد- و صد البته مطالبه گری قانونی و مدنی- و هم می تواند رعایت کامل قوانین مرتبط با ابعاد مختلف شهروندی باشد.
دغدغه مندی، خلاقیت و ابتکار، سهیم دانستن خود در امور زیربنایی و روبنایی همه و همه نشانگر بروز و ظهور یک هویت است.
وقتی که همه ی شهروندان در کنار همه ی مسئولین شهری – که خود آن ها هم به نوعی شهروند و بهره بردار از بسترهای شهری هستند – فعل خواستن را برای برند کردن نام شهر خود و ثبت آن در تقویم ملی کشور صرف کردند، می توان مفتخر بود که میراثی ملموس، روح انگیز و غیر قابل گسست های تاریخی به نام هویت شهر رخنمون یافته است.
و اما یک سوال:
آیا شهروندان و مسئولان مرتبط شهر تاریخی گرگان، به این نگاه رسیده اند که همه با هم به سمت یک ساحل مقصود، پارو بزنند؟
هدفمند شدن، نرمش های آگاهانه، استمرار و ایثار از شاخصه های ضروری این مقوله ی اجتماعی ست.
امید آنکه برای پاسداشت هویتی به نام روز شهر و تکامل و تحویل آن به نسل های آینده، وظیفه ی انسانی و مدنی خود را به نیکویی انجام بدهیم.
باورم نیست ز بد عهدی ایام هنوز
درباره نویسنده خبر
