۴ اسفند ۱۴۰۳
محمد جواد مکتبی- پنجم اسفند ماه علاوه بر آنکه جشن ایرانی سپندارمذ است، روز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی است و به نام روز مهندس نامگذاری شده است. طوس در زمره شهرهای تاثیرگذار در ساحت ایران زمین است، زیرا از طوس انسان های بزرگی در خدمت به ایران برخاسته اند. حکیم و حماسه سرای بزرگ ایران فردوسی طوسی، ابوجعفر طوسی معروف به شیخ طایفه از ارکان فقه شیعه، احمد و محمد غزالی طوسی، خواجه نظام الملک طوسی وزیر دانای سلجوقی و موسس مدارس نظامیه و مولف سیاست نامه و خواجه نصیر الدین طوسی که علاوه بر آنکه از بزرگان ریاضیات و ستاره شناسی روزگار خود بود، صاحب تالیف ارزشمند اخلاق ناصری است که در آن به حکمت و امر سیاسی نیز توجه کرده است. خواجه نصیر الدین در روزگار خود و با آنکه شرایط سیاسی و اجتماعی به کام او نبوده است تلاش کرد تا با ساخت و راه اندازی رصدخانه مراغه به فرمان هولاگو و جمع آوری کتابها و آثار علمی در کتابخانه آنجا و دعوت از استادان و دانشمندان مناطق مختلف به جامعه بشری خدمت کند، در کنار آن در کتاب اخلاق ناصری تلاش کرد با تعریف جایگاه انسان در هستی نگاهی عمیق تر و دقیق تر به امر سیاست و حکمرانی بیندازد و خلفا و امرای محلی را با مفاهیمی مانند عدالت و فضیلت آشنا کند و نشانگر آنکه مهندسی اگر چه امروز علمی در حوزه فنی است اما باید با زیر ساختهای علوم انسانی و حکمت به سامان رسیده باشد و الا انسانها با فهمی یک جانبه از پدیده ها راه به جایی نخواهند برد. علاوه بر این باید بگوییم امروزه همگان می دانند دانش مهندسی چه تاثیر ژرفی بر روح و روان شهروندان دنیای مدرن گذاشته است. تصور کنید به شهری قدم می گذارید که هارمونی و نظم درونی ساختمانهای آن روح و روانت را آرام می کند، دیوارکشی های محلات آن شهر در کنار مبلمان شهری و پیاده روها به گونه ای است که هر عابری حس مثبتی در خود شکوفا می بیند، تنوع گل ها و درختهایی که با دقت و روش مندی طراحی شده باشند…
روز خواجه نصیر الدین طوسی
بگونه ای که آرامش، محبت، صبوری و … را به عابران القا کنند چقدر دلنشین است، بر همین اساس نیز حمل و نقل شهری، تابلوهای تبلیغاتی، پوسترها، رنگ اتوبوس ها و …. نیز در خدمت آرامش و احترام به مخاطبان پیش بینی شده باشد. این چنین شهری را می توان ثمره اندیشه مهندسان دانایی دانست که مبتنی بر علوم انسانی دانش خود را به روز کرده اند و می توانند بر زندگی روز و شب ما تاثیر مثبتی بگذارند و آنها را می توان ادامه خواجه بزرگ ایران زمین نصیر الدین طوسی نامید.
از منظری دیگر میدانیم که شهروندان دنیای مدرن به دلایل مختلف در خانه هایی کوچکتر از حد معیار زندگی می کنند. طراحی این منازل یکی از آزمونهای دانش مهندسی در جامعه امروز ایران است، چشم اندازها، رفت و آمد هوا، توجه به آرامش بخشی درون منزل و طراحی نشیمن، اطاق های خواب و دهها معیار دیگری که نیازمند مهندسی بر اساس دانش نوین است نشانگر آن است که شهروندان دنیای امروز را از دانش مهندسی رهایی نیست و نمی توانند بدون توجه به معیارهای علمی زندگی آرامی داشته باشند به این خاطر لازم است مهندسان گرامی در روش ها و برنامه هایشان مبتنی بر شهروند محوری بازخوانی دوباره ای داشته باشند. بدون شک در دنیای امروز تنها مهندسانی می توانند از عهده مسوولیت سنگین خود بر آیند که فناوری و دانش تجربی خود را بر اساس مبانی علوم انسانی و حفظ جایگاه انسان سامان داده باشند و الا چنانچه بدون درک درست از آموزه های علوم انسانی بدنبال ارتقا دانش مهندسی باشند ره بجایی نخواهند برد.
امیدواری به اینکه جامعه مهندسین مبتنی بر علوم انسانی و تخصص حرفه ای خود شهرها و محلاتی منسجم، با نظمی درونی و با توجه به ویژگی هایی محیط زیستی به شهروندان هدیه دهند دور از دسترس نیست.
درباره نویسنده خبر
