۱۴ دی ماه ۱۴۰۳
مهران موذنی -عصر روز سه شنبه ۱۱ دی ۱۴۰۳ پانزدهمین دورهمی سرای فرهنگ و رسانه با عنوان «همراه با ناور نشریه کانون فرهنگی شهید مکتبی روستای محمدآباد برگزار شد.
در این نشست که با حضور اهالی فرهنگ و رسانه، اعضای شورای روستا و دست اندرکاران نشریه ناور برگزار شد به تاریخچه این نشریه و اهمیت آن از منظرهای تاریخی، فرهنگی و اجتماعی پرداخته شد.
این نشریه نماد هویتی محمدآباد است
مدیرعامل سرای فرهنگ و رسانه استان نیز در این نشست به اهمیت رسانه های روستایی و نقش ناور در پاسبانی از تاریخ و فرهنگ محمدآباد پرداخت و اظهار داشت روستای محمدآباد از نظر جغرافیایی در موقعیت خوبی قرار دارد بسیاری از روستاها و آبادیها دیگر اثری از آنها باقی نمانده اما محمدآباد همچنان باقیست.
رجمت اله رجایی ادامه داد: بسیاری از سیاحانی که به این منطقه آمدند، در کتابهایشان از محمد آباد اسم آوردند و این منطقه آباد مدخل ورود به شهر استرآباد از سمت شمال بوده که در واقع سنگر دفاعی استرآباد به حساب می آمد.
وی افزود: قلعه تاریخی استرآباد که امروز چیزی از آن باقی نمانده نیز به همین منظور بنا شده بود و بابت ثبت تصویر این قلعه باید از میرزا عبداله قاجار عکاس باشی ناصرالدین شاه متشکر باشیم.
رجایی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که روستاها در کشورهای پیشرفته دارای روزنامه هستند. دولت فرانسه پس از پیروزی انقلاب آمریکا حقوق دانی به نام الکسی دو توکویل را به این کشور فرستاد تا به علت وقوع تحولات آن پی ببرد. دو توکویل در کتاب “دموکراسی در آمریکا” که حاصل کارش بود ادعا کرد که در هر روستاهایی از آمریکا که به آنها سر زده روزنامه منتشر میشد.
مدیرعامل سرای فرهنگ و رسانه گفت: این در حالی است که ما نه فقط نشریات روستایی بلکه به طور کلی کارمان در انتشار نشریات را با تاخیر آغاز کردیم در سال ۱۳۷۶ با روی کار آمدن دولت جناب آقای خاتمی موجی از انتشار ها از جمله در منطقه
توأم بود البته کاش این نام را در استان ما نمی گذاشتند، چرا که نسلهای آینده دیگر نمی دانند جرجان و استرآباد کجا بوده است. در به گفته وی این دوره نشریاتی مثل گلشن ،مهر گلستان ایران و سلیم آغاز به کار کردند، برخی از دوستان در این نشریات به مسائل روستاهای ما می پرداختند و خود من نیز در گلستان ایران ستونی تحت عنوان مزرعه سبز در اختیار داشتم که در آن با امضای دهقان مسائل کشاورزان را می نوشتم.
او گفت: از همان زمان نشریاتی در برخی روستاهای استان نیز آغاز به کار کردند و تاکنون ۳۵ مورد از این نشریات را شناسایی و جمع آوری کردم.
رجایی با اشاره به اینکه با همه ظرفیت های اشاره شده در روستای محمد آباد گرگان، هنوزهیچ کتابی درباره این روستا نوشته نشده است تصریح کرد: این در حالی است که بسیاری از روستاهای این استان صاحب کتاب هستند و روستای محمد آباد از جمله روستاهایی است که پیش تر مدخل آن را در دانشنامه گلستان نوشتم اما به علت وجود نداشتن هیچ کتابی درباره این ،روستا یکی از منابع همین نشریه ناور بود.
وی اضافه کرد: این نشریه نماد هویتی محمدآباد است و یکی از کارهای خوبی که میتواند صورت بگیرد این است که از نگارش رساله دانشجویان در مقاطع ارشد و دکتری درباره روستاهایی مثل محمدآباد حمایت شود.
وی گفت: در طول این سالها تمام زحمات بر دوش نشریه ناور بوده تا همه کاستی ها را جبران کند، بخشی از فعالیتهای این نشریه در حوزه خبر است. گاهی نیز انتقادات خوبی مطرح می کند که در نوع خودش جالب است البته ناور تنها به دنبال دیدن عیبها نیست، ناور نهادهای روستایی محمدآباد را معرفی می کند، همچنین مطالب خوبی را در راستای حفظ فرهنگ و آداب محمد آباد چاپ می کند.
مدیرعامل سرای فرهنگ و رسانه افزود: عده ای میگویند نشریات چاپی باید به کل کنار گذاشته شود و گوشی های همراه به تنهایی کفایت میکنند در نظر بگیرید کسانی که در آن سر دنیا هستند گوشیهای همراه پیشرفته تری در اختیار دارند. با این حال اگرچه که تعداد چاپ و انتشار نشریاتی مثل لوموند کم شده، اما همچنان صورت میگیرد.
رجایی اظهار داشت: از جمله فعالیتهای مثبت ناور توجه به گویش محلی محمدآباد است به طور مثال اشعاری را با این گویش چاپ می کند. این اقدام از این جهت حائز اهمیت است که محمد آباد در خطر تغییرات فرهنگی شدید قرار دارد. چرا که رفته رفته فاصله اش با گرگان کم می شود و افراد غیر محمدآبادی نیز در این روستا ساکن می شوند شاید حتی تا چندین سال آینده به محله ای از گرگان تبدیل شود.
به گفته وی اوزینه و انجیراب از جمله این روستاها هستند که به محله ای از گرگان تبدیل شده اند این روستاها صاحب فرهنگ خاص خودشان بودند اما امروز در فرهنگ شهری حل شده اند. باید فرهنگ این روستاها ثبت و ضبط شود که این امر در راستای حفظ منافع ملی ایران است.
وی تاکید کرد: اگر دغدغه ایران را داریم باید به این موضوع توجه کنیم تاور در زمینه تاریخ نیز اقدامات خوبی انجام داده است. یکی از مطالب جالبی که پیشتر چاپ ،کردند درباره ورود و استقرار محمدعلی شاه در محمد آباد است. این موضوع در هیچ یک از منابع تاریخی پیدا نمیشود دوستان ما در ناور مصاحبه هایی با بزرگان محمد آباد داشتند و چنین ادعایی کردند. از جمله اقدامات مثبت اهالی محمد آباد در سیل سالیان اخیر بود.
وی افزود: در روستای محمدآباد روزی هزار و ۵۰۰ غذا ارائه میشد. اهالی این روستا خانه هایشان را برای اسکان سیل زدگان خالی میکردند. اگرچه که روزنامه گلشن مهر و دیگر نشریات گزارشاتی در این باره منتشر کردند، اما ناور به طور جامع تر فعالیتهای محمدآباد در سیل سال ۱۳۹۸ را پوشش داد.
گردآوری تاریخ شفاهی روستای محمدآباد
سردبیر نشریه ناور درباره آشنایی خودش با این نشریه و ورودش به حوزه رسانه گفت: سال ۱۳۷۹ اولین شماره نشریه ناور منتشر شد. آن زمان ۱۶ یا ۱۷ سن بیشتر نداشتم ۱۱ شماره ابتدایی ناور را آقای مجید مکتبی صفحه آرایی کردند. بعد از آن ۱۱ شماره کامپیوتری برای نشریه تهیه شد. ۴ شماره بعدی را آقای محمدمهدی قربانی صفحه آرایی و تایپ کردند.
علی خورشید کلایی اضافه می کند: زمانی که ایشان متوجه علاقه مندی من شده بود تایپ ۱۰ انگشتی را به من آموزش داد و این طور شد که از شماره ۱۶ به بعد شخصا کار صفحه آرایی و تایپ ناور را بر عهده گرفتم که البته نمی شود نامش را صفحه آرایی گذاشت.
وی گفت: این روند تا شماره ۳۴ ادامه داشت که من به سربازی رفتم و از شماره ۳۶ به بعد دوباره صفحه آرایی را بر عهده گرفتم در همان زمان در دوره نرم افزار صفحه آرایی ایندیزاین آقای صیدانلو شرکت کردم و متوجه شدم کار با این نرم افزار چقدر ساده می توان کار صفحه آرایی نشریه را انجام داد.
خورشیدکلایی یادآور شد: با آموزش این نرم افزار، تنوع بیش تری به صفحه آرایی دادیم و دو صفحه پشت و جلوی جلد را رنگی چاپ کردیم و سایز و تعداد صفحات آن را نیز افزایش دادیم و در نتیجه حجم مطالب از همان زمان بیشتر شد و ما به ناچار برخی مطالب را حذف میکردیم به همین دلیل به این فکر افتادیم که ناور را به صورت مجله چاپ کنیم.
او می گوید: اولین شماره مجله ما در آبان سال ۱۳۹۱ منتشر شد و همان سالها سررسیدی توسط مؤسسه میرداماد با تصاویری از استان گلستان منتشر شده بود که یکی از عکس هایش از بقایای قلعه محمد آباد بود. از همین تصویر در جلد شماره اول مجله ناور نیز استفاده شد. سعی ما بر این بوده است که بازگوکننده مسائل، مشکلات و اتفاقات روستای محمدآباد باشیم به این معنی هم کارهای مثبت و هم مشکلات و کمبودها را بازتاب باهیم.
حورشیدکلایی گفت: همین طور تاریخ شفاهی روستای محمدآباد را گردآوری کردیم اما هنوز پیاده سازی آن را انجام نداده ایم امید می رود چراغی که سالهاست اینجا روشن است همین طور روشن بماند آگاهی بخشی کنند و روستای محمدآباد را یک گام به جلو ببرد. سالها پیش از ناور نشریه دیگری در محمد آباد وجود داشت و آقای احمد کرد جزی که محمد آبادی ها او را به نام احمدی کردی میشناختند و از سال ۱۳۳۸ تا ۱۳۴۲ دهیار این روستا بود ۶ شماره از آن را در اختیار ما قرار داد. علاوه بر نشریه ناور نشریه دیگری نیز در محمد آباد به نام شاور سیره وجود داشت که متأسفانه یک نسخه از آن بیش تر منتشر نشد. آقای صادق ناصری جمعی از بچه های نوجوان را به قصد نوشتن این نشریه جمع کرده بودند که حاصلش همان یک شماره ای بود که منتشر شد.
درخشش نشریه ناور در جشننوار های های کشوری
یکی از فعالان فرهنگی و رسانه ای روستای محمدآباد گرگان نیز درباره حضور پررنگ اهالی محمدآباد در حوزه رسانه عنوان کرد: بعد از اینکه چندین شماره از ناور چاپ شد، متوجه شدیم که روستای محمدآباد در سال ۱۳۴۰ نشریه داشته است. آقای احمد کردی که دهیار محمدآباد در همان سالها بود به ما گفت که چندین شماره از آن را دارد.
محمد حمزه ای ادامه داد: به طور کلی در نشریه ناور، تاریخچه محمدآباد شرح داده شده است، تاکنون چندین بار در جشنواره هایی در یزد ،لرستان سمنان شرکت کردیم و رتبه های خوبی آوردیم به یاد دارم که در یزد باور نمی کردند که نشریه ای از یکی از روستاهای استان گلستان موفق به کسب دو رتبه سومی شده باشد.
حمزه ای افزود: در روستای محمدآباد بسیاری از بانوان و آقایان وارد حوزه نشریات شدند. تعدادی از آنها به واسطه روزنامه گلشن مهر به روزنامه نگاری روی آوردند این روزنامه که تا امروز نیز پایدار مانده است موجب افتخار روستای محمدآباد است.