مهشید گودرزیان: چهارمین نشست دور همی سرای فرهنگ و رسانه استان گلستان با معرفی کتاب فرهنگ کتولی در خانه فرهنگ شهرستان علی آبادکتول برگزار شد.

مدیرعامل سرای فرهنگ و رسانه در این نشست گفت: توجه به ظرفیت های حوزه فرهنگ و رسانه یکی از مهمترین اهداف برگزاری نشست های دورهمی بوده و پیش از این ۳ نشست با موضوعات معرفی کتاب، شخصیت و ناشر فعال در استان برگزار شد.

به گزارش پایگاه خبری پریشهر، رحمت اله رجایی اظهار داشت: فعالیت سرای فرهنگ و رسانه منافاتی با وظایف نهادهای فرهنگی ندارد و در شرایطی که حال فرهنگ در کشور مساعد نیست، باید تلاش کرد تا شرایط بهبود یابد.

وی افزود: شهرستان علی آباد کتول دارای ظرفیت ها و شاخص های فرهنگی بالایی از جمله موسیقی، تئاتر، پوشش مردم کتول و گویش و… است که نباید آنها را فراموش کرد.

رجایی با تاکید بر حفظ و ثبت میراث فرهنگی کتول ادامه داد: آثار ارزشمندی در این شهرستان منتشر شده است لیکن انتشار کتابی با عنوان “فرهنگ کتولی” که مجموعه ای گردآوری شده در قالب اصطلاحات، لغات و واژگان کتولی است ضروری به نظر می رسید که خوشبختانه تدوین و به چاپ رسید.

مولف کتاب فرهنگ کتولی نیز در این نشست گفت: تدوین و گردآوری کتاب با مشکلات زیادی همراه بود و عشق و علاقه به سرزمین کتول باعث شد تا مشکلات و دشواری ها را تحمل کنیم.

حسین شکی افزود:کتاب حاضر، فرهنگ دوزبانه شامل واژه‌ها، ترکیبات و اصطلاحات گویش کتولی بوده که به زبان فارسی با هدف نگهداری و ماندگاری بخشی از خرده فرهنگ و گویش کتولی و انتقال آن به نسل‌های آینده و ایجاد مرجعی برای پژوهشگران در حوزه خرده فرهنگ کتولی منتشر شد.

گفتنی است کتاب فرهنگ کتولی که در قطع وزیری و توسط انتشارات بنام، متعلق به مؤسسه فرهنگی میرداماد انتشار یافته، توسط دکتر پروین مزیدی و نورعلی علمشاهی ویراستاری شده است.

وی گفت: به دلیل فقدان منابع و اسناد، برای تدوین کتاب تلاش شد تا به صورت شفاهی با افراد مسن و قدیمی منطقه و حتی مناطق همجوار صخبت و در نهایت لغات و واژگان و اصطلاخات و.. کتول جمع آوری و در نهایت تدوین شود.

وی با اشاره به اینکه برای انتشار کتاب تحقیق و زبان شناسی انجام شده است افزود: بدون تردید اشکالاتی به کتاب وارد است که تلاش می شود در چاپ های بعدی اشکالات برطرف شود.

وی گفت: زبان موجود زنده است و دائم در حال تغییر است و برای همین منظور سالها برای گردآوری،اصطلاحات، واژه ها، لغات و کلمات تحقیق شد و در مسیر تدوین کتاب، مشخص شد وازه هایی که از بین رفته اما پشتوانه دارد و این در استاد موجود است.

شکی یادآور شد: اگر از گذشته، محققان در فکر تدوین واژه ها بر می آمدند امروز شاهد انتشار کتابی با حجم دو برابر کتاب فعلی و با کلمات و واژگان و لغات بیشتر کتولی بودیم.

علمشاهی نیز از همکاری خود در تدوین این کتاب گفت و ادامه داد: با همه ناملایمات و محدودیت ها برای حفظ هویت این منطقه تلاش کردیم تا اگر روزی نسل آینده از گذشتگان سوال کنند برای حفظ هویت این خطه چه کرده اید پاسخی داشته باشیم.

دکتر پروین مزیدی نیز از دیگر همکاران تدوین کننده کتاب “فرهنگ کتولی” در این نشست گفت: پیچیدگی ها و دگرگونی های شگرفت گذشته به خصوص دهه های اخیر به دلیل پیدایی و گسترش رسانه در شیوه زندگی و گفتار مردم پدیدار شد، روند فروپاشی این واژگان که به نوبه خود هر یک سندی از فرهنگ ملی محسوب می شوند را تسریع کرد.

وی بیان کرد: با توجه به فقر منابع فرهنگی مکنوب اهمیت بازنگری و سرعت بخشیدن در گرداوری و ثبت صیحح گروه زبان های ایرانی ضروری است و بسیاری از این واژه ها می تواند برای پژوهشگران رشته های زبان شناسی، لهجه شناسی، مردم شناسی و قوم شناسی و .. اسناد گرانبهایی به شمار آید زیرا در بسیاری از رشته ها واژگان تنها نشانه و اسناد گرانبهایی به شمار می اید که هر یک دستمایه ارزنده ای برای پژوهشگران خواهند بود.

در سالهای اخبر پژوهشگران، محققین و علاقمندان به فرهنگ کتول بنسبت به ثبت و انتشار فرهنگ مورد اشاره تلاش های زیادی را انجام داده اد که شایسته تقدیر است.

وی پیشنهاد کرد: با توجه به اینکه از روی زبان نوشتار نمی توان متوجه تلفظ اصطلاحات و لغات و واژگان شد پیشنهاد می کنم دو فرهنگ جامع صوتی تهیه و تدوین شود که البته کار دشوار و زمان بری است.

عباسعلی فرهادی از دیگر سخنرانانی که در انتشار این کتاب همکاری داشته و در این نشست گفت: کتاب فرهنگ کتولی مقدمه خوبی دارد و یکی از مسائل مهم. ته لهجه هاست که بدان اشاره شده است.

وی افزود: ‌قومیت ها و طایفه های زیادی در کتول وجود دارد که تفاوت لهجه ها زییاد است .

وی ادامه داد: در گذشه این برداشت می شده است که گویش کتولی زیر مجموعه طبرستان است در حالی که مولف تاکید دارد که گویش کتولی زیر مجموعه طبرستان نیست بلکه زیر مجموعه گرگان بوده که غنی شده است.

فرهادی یادآور شد: تعداد وازگان کتاب بیش از ۱۷ هزار کلمه است که این عدد نشان دهنده حجم وسیع کار است که در این میان کلمات از بین رفته و فراموش شده که زنده شده است و همچنین گویش کتولی قابلیت دارد کلمات و لغات بیگانه را وارد کند و کتولی کند.

در ادامه این نشست چند نفر از اهالی فرهنگ شهرستان علی آبادکتول مباحث و دیدگاههای خود را در حوزه حفظ و ثبت هویت کتول مطرح و گروه موسیقی کتولی نیز به اجرای برنامه پرداخت.