روح اله هراتی- آمارها می گوید گلستان اگرچه جزو ۱۰ استان برتر در بخش های کشاورزی، خدمات و گردشگری است اما سهمش از شرکت های دانش بنیان و پارک های علم و فناوری کشور تنها یک درصد است. این رقم گویای این واقعیت است که گلستان تا دستیابی به جایگاهی که در حوزه علم و فناوری حرفی برای گفتن داشته باشد راهی طولانی در پیش دارد و اگر نباشد حمایت و برنامه ریزی از سوی متولیان امر، نه تنها این فاصله با سایر استان ها بیشتر از قبل خواهد شد بلکه فرصت های فعلی نیز از دست خواهد رفت و جبران آن برای مدیران آینده دشوار خواهد بود.
سفر معاون علمی و فناوری رییس جمهور به گلستان هرچند به استناد اخبار منتشر شده دستاوردهایی را به همراه داشت اما اجرای تصمیمات و تفاهم نامه ها جز با پیگیری مستمر و دغدغه مند ممکن نخواهد بود.
رییس پارک علم و فناوری گلستان در تشریح این دستاوردها گفته است که این استان از داشتن فضای مناسب برای مراکز نوآوری که نخبگان و فارغ التحصیلان دانشگاهی در آن گرد هم آیند محروم است و بر همین اساس در پی سفرمعاون علمی و فناوری ریاست جمهوری و با امضای سه موافقتنامه چند مرکز نوآوری از جمله در گنبدکاووس و گرگان راه اندازی خواهد شد.
مهدی غفاری به نیاز گلستان به راه اندازی صندوق نوآوری و شکوفایی هم اشاره کرده و گفته است رایزنی هایی با اتاق بازرگانی استان در این زمینه صورت گرفته و قول مساعد برای راه اندازی آن داده شده است.
هرچند وی گفته است که تا زمان راه اندازی این صندوق در گلستان، شرکت های دانش بنیان و نخبگان گلستانی می توانند از منابع ۳۰ هزار میلیارد ریالی صندوق نوآوری و شکوفایی کشور استفاده کنند اما حتی اختصاص این ارقام به واجدین شرایط نیز در مقایسه با آنچه در سایر استان ها عملی می شود، تنها مرهمی است بر زخم های گذشته.
مهم ترین دستاورد سفر ستاری شاید همانا شنیدن صدای نمایندگان شرق استان-آن هم بعد از گذشت سه سال و اندی از حضورشان در مجلس- بود!
قره جه طیار، شهرام کوسه غراوی و اسدالله قره خانی سه نماینده مردم شرق گلستان، با ابراز گلایه از کمبود زیرساخت ها درحوزه پارک های علم و فناوری و نیز تعداد اندک شرکت های دانشبنیان در این استان بر توجه جدی معاونت علمی و فناوری رییس جمهوری برای رفع کمبودها دراین بخش تأکید کردند و راه اندازی صندوق نوآوری و شکوفایی و حمایت بیشتر از نخبگان و شرکت های دانش بنیان استان را خواستار شدند.
آنان با بیان اینکه مناطق شمالی گلستان مستعد کشت ۲۵۰ نوع گیاهان دارویی است گفتند که فرآوری این گیاهان، ارزش افزوده چند برابری برای کشاورزان و فعالان این بخش ایجاد خواهد کرد.
به گفته آنان همچنین درمناطق شمالی گلستان معادن کم نظیر صدف کوهی و ید وجود دارد که در حال حاضر به صورت خام و یا با فرآوری اندک به فروش می روند درحالی که میتوان با استفاده از شرکت های دانش بنیان و فرآوری بیشتر این تولیدات، ارزش افزوده بیشتری عاید مردم گلستان کرد.
نمایندگان همچنین ایجاد پارک و پژوهشگاه دانش بنیان شرق گلستان در گنبد کاووس و راه اندازی رشته های پزشکی و پیراپزشکی در این شهرستان را از جمله مطالبات مردم ذکر و برلزوم فراهم کردن بستر مناسب برای تبادل نظر بین نخبگان و پارک های علم و فناوری این استان با دیگر استان ها تاکید کردند.
استاندار گلستان نیز اعلام کرد سهم این استان از شرکتهای دانش بنیان و پارکهای علم و فناوری کشور در حالی تنها یک درصد است که دربخش کشاورزی، گردشگری و خدمات جزو ۱۰ استان برتر محسوب میشود.
هادی حق شناس اظهار داشت: توجه به شرکتهای دانش بنیان و پارک های علم و فناوری به ارتقای بهرهوری در اقتصاد استان خواهد انجامید.
وی، پارکهای علم و فناوری و شرکتهای دانش بنیان را حلقه وصل بین دانشگاه و بخش صنعت دانست و افزود: شرکتهای دانشبنیان باید دستاوردهای علمی را به کمک بخش صنعت تبدیل به ثروت و ارزش افزوده نمایند.
دکتر حق شناس با بیان اینکه خامفروشی محصولات کشاورزی، صنعت و خدمات در گلستان سبب شده تا درآمد ناخالص استان و اشتغال آن پایین تر از میانگین کشور باشد، اضافه کرد: درحالی که میانگین اشتغال در بخش صنعت کشور ۳۱.۵ درصد، بخش خدمات ۴۹.۶ درصد و بخش کشاورزی ۱۸.۹ درصد است در گلستان این آمار در بخش خدمات ۹ درصد و دربخش صنعت پنج درصد کمتر از میانگین کشوری است.
وی تصریح کرد: البته سهم اشتغال بخش کشاورزی گلستان اندکی بالاتر از میانگین کشور است که دلیل آن هم حضور ۴۶ درصدی جمعیت استان در روستاها و اشتغال در این بخش است.
استاندار گلستان ادامه داد: برای افزایش ارزش افزوده بخش کشاورزی در استان، دولت مجوزهای لازم را برای استقرار صنایع تبدیلی مرتبط ارائه کرده و انتظار داریم تا پارک های علم و فناوری و شرکت های دانشبنیان به ظرفیت بخش کشاورزی گلستان نگاه ویژهای داشته باشند تا ارزش افزوده بیشتری عاید استان شود.
وی گفت: سالانه افزون بر یک میلیون تن محصولات کشاورزی به ویژه گندم، دانه های روغنی، پنبه و زیتون از این استان به دیگر استانها به صورت خام صادر می شود در صورتی که اگر این مقدار محصول در استان فراوری شود، ارزش افزوده بالا و نیز اشتغال خوبی ایجاد می کند.
نماینده ولی فقیه در استان اما در نشست با معاون علم و فناوری رییس جمهور هم برای چندمین بار موضوع آشوراده را مطرح و خواستار توقف در کارشکنی پروژه گردشگری این جزیره شد.
آیت الله نورمفیدی گفت: طرح توسعه جزیره آشوراده فراز و نشیب های بسیاری را همراه با مطالعه و رعایت مسایل زیست محیطی سپری کرد اما باز هم محیط زیست، مانع اجرای آن است.
وی اظهار داشت: در دولت اصلاحات به دنبال تعریف جاذبه ای برای استان بودیم و جزیره آشوراده به عنوان سکوی پرش اقتصاد استان معرفی گردید اما رییس وقت سازمان حفاظت از محیط زیست با مانع تراشی و چوب لای چرخ گذاشتن های متعدد، از به سرانجام رسیدن طرح توسعه گردشگری این جزیره ممانعت کرد.
نماینده مردم گلستان در مجلس خبرگان رهبری گفت: نمایندگان زیادی از سوی رییس جمهوری به استان آمده اند و من بارها این مسأله را به آنان تذکر دادم و انتظار داریم دولت به وعده هایش عمل کند.
آیت الله نورمفیدی همچنین خواستار توجه بیشتر به راه اندازی صنایع بزرگ و حل مشکلات مرتبط با رونق گردشگری این استان شد و گفت: به دلیل سخت گیری های گذشته در راه اندازی صنایع بزرگ در استان های شمالی، گلستان همچنان وضعیت مناسبی در رتبه بندی صنایع کشور ندارد و در این حالی است که دو استان دیگر پیشرفت های زیادی در این بخش داشتند.
آیت الله نورمفیدی با بیان اینکه کشاورزی گلستان هنوز به ابزار مدرن تجهیز نشده خاطرنشان کرد: وضعیت کشاورزی امروز استان مانند ۵۰ سال گذشته همچنان سنتی و به صورت خام فروشی انجام می شود و این گونه فعالیت زراعی و باغی عایدی زیادی برای کشاورزان ندارد.
وی همچنین اضافه کرد: اگر چیزی در این استان از سوی من تأسیس و راه اندازی شده، مال من نیست و تمام این مراکز اقتصادی از نظر قانونی سندهای مشخصی دارند که هیچ یک به نام من نیست و بعد از خودم مشخص شده تا درآمدهای حاصل از آن برای استان خرج شود!
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و رییس بنیاد ملی نخبگان نیز ظرفیت های گلستان در بخشهای کشاورزی، گردشگری و فرهنگی را بسیار مناسب ارزیابی کرد و اظهار داشت: مساحت این استان نصف کشور هلند است اما مقایسه کنید کشور هلند در بخش کشاورزی چقدر درآمد دارد؟ همین درآمد را می توان با بهره گیری از جوانان نخبه و ظرفیتهای کشاورزی در گلستان انجام داد.
سورنا ستاری تصریح کرد: وضعیت زیست بوم گلستان و ضرورت توجه بیشتر به بخش کشاورزی، توسعه صنعت گردشگری و استفاده بهینه از تاریخ و فرهنگ غنی منطقه به ویژه آثار تاریخی، صنایع دستی و اسب ترکمن با راه اندازی استارتآپ ها و شرکت های دانشبنیان، جملگی می تواند محلی برای ایجاد درآمد و توسعه اقتصادی این استان باشند.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری همچنین با اذعان به کوتاهی این معاونت در فراهم کردن زیرساخت های لازم برای ایجاد پارک های علم و فناوری در گلستان، قول مساعد داد تا خط اعتباری ویژه ای برای ایجاد زیرساخت ها در گلستان اختصاص داده و برای راه اندازی چند مرکز نوآوری و حمایت از نخبگان در شهرهای گرگان و گنبدکاووس تأمین اعتبار کند.
او گفت: مسوولان و مردم گلستان بدانند که با خامفروشی به توسعه نمی رسند و تنها راه توسعه این استان تکیه بر نیروی انسانی مستعد و نخبه ای است که به اندازه معادن و خام فروشی محصولات، ارزش افزوده دارند.
وی تأکید کرد: این نخبگان باید مورد حمایت قرار گیرند و آموزش های لازم درحوزه استارتآپ ها به آنها ارائه شود.
ستاری با بیان اینکه دولت در سال های اخیر از رونق صنایع دانش بنیان حمایت کرده، بیان داشت: در نتیجه این پشتیبانی ها سال گذشته ۴۰۰ شرکت، موفق شدند با صادرات محصولاتشان ۹۰۰ میلیارد ریال ارز وارد کشور کنند.
رییس بنیاد ملی نخبگان دربخش دیگری از سخنان خود از ارائه ۱۴۰ خدمت به شرکت های دانش بنیان توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری خبر داد و گفت: درصورت راه اندازی صندوق نوآوری و شکوفایی در گلستان، ضمن سرمایهگذاری در آن، یک خط اعتباری ویژه نیز به این صندوق اختصاص می یابد تا عقب ماندگیهای استان درحوزه پارکهای علم و فناوری و مراکز نوآوری جبران شود.
***
مطلعین می گویند، بنیاد نخبگان استان گلستان بانک اطلاعاتی جامعی از فهرست مخترعین ونخبگان این منطقه در دست ندارد. بنابراین به نظر می رسد کمیت حمایت از نخبگان در همین اولین گام ها هم بدجوری لنگ می زند و قبل از هر اقدامی باید برای این پای شکسته فکری کرد!